Inventaire des Coléoptères des subéraies du Nord Est Algérien

Abstract

La faune entomologique est un élément essentiel dans la dynamique et le fonctionnement des écosystèmes forestiers. Le rôle écologique ainsi que le caractère bio-indicateur de certaines espèces d’insectes peuvent indiquer l’état sanitaire des forêts et déterminer certains facteurs liés à la dégradation de celles-ci. Au niveau des subéraies Algériennes, de nombreuses attaques d’insectes touchant principalement les feuilles, les fruits ainsi que le tronc du chêne ont étés signalés. L’action de certains Coléoptères phytophages (Curculionidae,..) est l’une des principales causes de la défoliation, les xylophages affaiblissent l’arbre tandis que les ravageurs des glands ont un impact direct sur la régénération. Afin de déterminer la relation entre la faune entomologique et le dépérissement des forêts de chêne-liège en Algérie, nous avons réalisé un inventaire des Coléoptères de deux subéraies de l’Est Algérien (la subéraie du Parc National d’El-Kala et la subéraie Souk-Ahras) en ayant recourt aux différentes techniques utilisées dans le domaine de l’entomologie (Récolte à vue, Pots Barber, Pièges aériens). Nous avons recensé plus de 100 espèces de Coléoptères appartenant à 25 différentes familles, dont 68 espèces récoltées au Parc National d’El-Kala et 41 espèces à Souk-Ahras. L’étude du régime alimentaire (coprophagie, saproxylie, prédation, phytophagie ou décomposition) a permis d’évaluer le rôle écologique des espèces inventoriées dans les écosystèmes forestiers.

Insect fauna is an essential element in the dynamics and functioning of forest ecosystems. The ecological role and bio-indicator status of certain species can indicate the sanitary status of forests and helps identifying factors related to their degradation. Many attacks of pest insects affecting primarily the leaves, the acorns and the trunk of the oak have been reported. Action of some phytophagous Coleoptera (Curculionidae …) is one of the main defoliation causes, the borers weakening the tree, while acorn’s pests have directly impact regeneration. These attacks can weaken cork oak populations and contribute to their decline. An inventory of Coleoptera was conducted to determine the richness, the diversity, and the ecological role of inventoried species. Sampling was conducted in two cork forests in North-Eastern Algeria (El Kala and Souk Ahras) with different techniques used in the field of entomology (visual collecting, pitfall trap, and aerial traps). We identified 100 species of Coleoptera belonging to 25 different families with diversified feeding types (coprophagous, saproxylic, predatory, herbivorous or decomposers). Calculation of ecological indexes allowed situating the different populations in their environment.

Böcek faunası, orman ekosistemlerinin dinamikleri ve işleyişi açısından elzemdir. Belirli türlerin ekolojik rolü ve biyolojik gösterge statüsü, ormanların sağlık durumu hakkında bir gösterge olabilir ve ormanların bozulmasıyla ilgili faktörlerin belirlenmesine yardımcı olur. Öncelikle meşe ağaçlarının yapraklarına, palamutlarına ve gövdesine zarar veren böceklerin yaptığı pek çok saldırı bildirilmiştir. Bazı fitofagoz kınkanatlıların hareketleri (Curculionidae …), yaprak dökülmesine yol açan ana nedenlerden biridir, kurtlar ise ağaçların zayıflamasına neden olurken palamut zararlıları doğrudan genleşmeyi etkilemektedir. Bu saldırılar, mantar meşelerini zayıflatabilir ve çürümesine katkı sağlamaktadır. Kınkanatlılarla ilgili bir envanter çıkarılarak envanteri çıkarılan türlerin zenginliği, çeşitliliği ve ekolojik rolü belirlenmiştir. Örnekler, entomoloji alanında kullanılan farklı tekniklerin (görsel toplama, çukur tuzak ve hava tuzağı) yardımıyla Kuzeydoğu Cezayir’de bulunan iki meşe ormanından (El Kala ve Souk Ahras) alınmıştır. Farklı beslenme alışkanlıklarına (koprofaj, saproksilik, avcı, otobur veya ayrıştırıcılar) sahip 25 farklı familyadan 100 kınkanatlı türü tespit ettik. Ekolojik endekslerin hesaplanması sayesinde farklı popülasyonların kendi ortamlarında konumları belirlenmiştir.